Αστάθεια Ώμου: Όσα χρειάζεται να γνωρίζετε

2. Μη τραυματική αστάθεια: Σε αυτή την περίπτωση, η αστάθεια μπορεί να εμφανιστεί χωρίς έναν προφανή τραυματισμό. Οι άνθρωποι με γενικευμένη χαλαρότητα των αρθρώσεων συχνά είναι επιρρεπείς σε αυτή τη μορφή αστάθειας.

Η κεφαλή του βραχιονίου μπορεί να ολισθαίνει με απλές κινήσεις, χωρίς να απαιτείται μεγάλη πίεση. Αυτού του είδους η αστάθεια συχνά εμφανίζεται και στους δύο ώμους και είναι αποτέλεσμα γενετικών παραγόντων ή δομικών ανωμαλιών των συνδέσμων.

Αίτια της Αστάθειας Ώμου

Τα αίτια που οδηγούν στην αστάθεια του ώμου είναι ποικίλα και περιλαμβάνουν:

• Τραυματισμούς: Ξαφνικά ή έντονα χτυπήματα στον ώμο μπορούν να προκαλέσουν εξάρθρημα και να οδηγήσουν σε αστάθεια. Συχνά, οι αθλητές που συμμετέχουν σε αθλήματα επαφής είναι επιρρεπείς σε τραυματική αστάθεια.
• Γενετική προδιάθεση: Ορισμένα άτομα γεννιούνται με πιο χαλαρές αρθρώσεις, γεγονός που τα καθιστά πιο επιρρεπή σε αστάθεια, ακόμα και χωρίς να υπάρξει τραυματισμός.
• Χειρουργικές επεμβάσεις: Προηγούμενες χειρουργικές επεμβάσεις στον ώμο μπορεί να προκαλέσουν μεταγενέστερη αστάθεια, ιδιαίτερα αν η αποκατάσταση δεν είναι πλήρης.
• Δυσπλασίες: Ανατομικές ανωμαλίες στη δομή του ώμου, όπως η υπερκινητικότητα των συνδέσμων ή η ακανόνιστη ανάπτυξη της γλήνης, μπορούν να συμβάλλουν στην εμφάνιση αστάθειας.

Συμπτώματα της Αστάθειας Ώμου

Οι ασθενείς με αστάθεια ώμου μπορεί να εμφανίζουν μια σειρά από συμπτώματα, τα οποία περιλαμβάνουν:

• Πόνος: Συχνά εμφανίζεται κατά τη διάρκεια της κίνησης ή μετά από αυτήν.
• Αίσθηση χαλαρότητας: Πολλοί ασθενείς αναφέρουν ότι ο ώμος τους «γλιστράει» ή φαίνεται ασταθής, ιδιαίτερα σε συγκεκριμένες θέσεις.
• Υπεξαρθρήματα και εξαρθρήματα: Ο ώμος μπορεί να υποστεί μερική ή πλήρη έξοδο της κεφαλής του βραχιονίου από την άρθρωση.
• Μειωμένη λειτουργικότητα: Ο ασθενής μπορεί να αποφεύγει συγκεκριμένες κινήσεις ή δραστηριότητες λόγω του φόβου της αστάθειας και του πόνου.

Διάγνωση της Αστάθειας Ώμου

Η διάγνωση της αστάθειας ώμου περιλαμβάνει μια εκτενή κλινική αξιολόγηση από τον ορθοπεδικό. Το πρώτο βήμα είναι η λήψη ενός πλήρους ιατρικού ιστορικού για τον εντοπισμό των τραυματισμών ή άλλων αιτίων που ενδεχομένως προκάλεσαν την αστάθεια. Ο γιατρός θα εξετάσει τη σταθερότητα του ώμου, την κατεύθυνση της αστάθειας και την ύπαρξη υπεξαρθρημάτων ή εξαρθρημάτων.

Σε ορισμένες περιπτώσεις, ενδέχεται να χρειαστεί η χρήση διαγνωστικών εξετάσεων όπως η μαγνητική τομογραφία (MRI) ή η αξονική τομογραφία (CT) για την ακριβή αξιολόγηση των βλαβών στους συνδέσμους και τους μαλακούς ιστούς.

Θεραπευτικές Προσεγγίσεις αστάθειας του ώμου

Η θεραπεία της αστάθειας ώμου εξαρτάται από τη σοβαρότητα της κατάστασης και τα αίτια της παθολογίας.

Συντηρητική θεραπεία

Στα αρχικά στάδια, η θεραπεία μπορεί να περιλαμβάνει προγράμματα φυσικοθεραπείας, με στόχο την ενδυνάμωση των μυών του ώμου και τη βελτίωση της σταθερότητάς του.

Η φυσικοθεραπεία για την αστάθεια ώμου συνήθως περιλαμβάνει διάφορες φάσεις αποκατάστασης:

1. Πρώιμη φάση (μείωση πόνου και φλεγμονής): Στην αρχική φάση της αποκατάστασης, ο φυσικοθεραπευτής επικεντρώνεται στη μείωση του πόνου και της φλεγμονής χρησιμοποιώντας σύγχρονο ιατροτεχνολογικό εξοπλισμό όπως L.A.S.E.R τέταρτης γενιάς, tecar, επαγωγικό μαγνητικό διεγέρτη κ.α
2. Ενδυνάμωση και σταθεροποίηση: Στη δεύτερη φάση, οι ασκήσεις ενδυνάμωσης επικεντρώνονται στην αύξηση της σταθερότητας της άρθρωσης, με έμφαση στους μύες του στροφικού πετάλου και τους μυς της ωμοπλάτης. Οι ασκήσεις αυτές περιλαμβάνουν τη χρήση αντιστάσεων, λάστιχων και σταδιακή αύξηση της έντασης, ανάλογα με την πρόοδο του ασθενούς.

3. Προχωρημένη ενδυνάμωση και αποκατάσταση λειτουργικότητας: Στη φάση αυτή, η φυσικοθεραπεία επικεντρώνεται στην επαναφορά της πλήρους λειτουργικότητας του ώμου. Οι ασκήσεις γίνονται πιο δυναμικές και περιλαμβάνουν κινήσεις που μιμούνται τις καθημερινές δραστηριότητες ή αθλητικές κινήσεις, προκειμένου να προετοιμάσουν τον ασθενή για την επιστροφή του στις κανονικές του δραστηριότητες.

4. Φάση επανένταξης: Στην τελική φάση της αποκατάστασης, οι ασκήσεις επικεντρώνονται στην πρόληψη μελλοντικών τραυματισμών και στην ενδυνάμωση του ώμου σε υψηλότερα επίπεδα φυσικής δραστηριότητας. Ο φυσικοθεραπευτής μπορεί να προσαρμόσει το πρόγραμμα ανάλογα με τις ανάγκες του ασθενούς, όπως αν είναι αθλητής ή αν έχει απαιτήσεις από το επαγγελματικό του περιβάλλον.

Χειρουργική θεραπεία

Όταν η συντηρητική θεραπεία δε φέρει τα επιθυμητά αποτελέσματα, η χειρουργική επέμβαση αποτελεί τη μόνη επιλογή για την αποκατάσταση της σταθερότητας.

Η αρθροσκόπηση ώμου είναι η πιο συνηθισμένη τεχνική που χρησιμοποιείται. Κατά τη διάρκεια της επέμβασης, ο χειρουργός επιδιορθώνει τις βλάβες στους συνδέσμους και τους μαλακούς ιστούς με ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές, μειώνοντας τον χρόνο αποκατάστασης και τον κίνδυνο επιπλοκών.

Η φυσικοθεραπεία αποτελεί ένα απαραίτητο μέρος της αποκατάστασης μετά από χειρουργική επέμβαση για την αστάθεια του ώμου. Η χειρουργική αποκατάσταση, συχνά μέσω αρθροσκόπησης, διορθώνει τις βλάβες στους συνδέσμους και τις άλλες σταθεροποιητικές δομές της άρθρωσης, αλλά η πλήρης αποκατάσταση και η επαναφορά της λειτουργικότητας του ώμου επιτυγχάνεται με την εφαρμογή ενός στοχευμένου προγράμματος φυσικοθεραπείας.

Το πρόγραμμα αυτό βοηθά τους ασθενείς να επανέλθουν στις καθημερινές τους δραστηριότητες, ελαχιστοποιώντας τον κίνδυνο επανεμφάνισης της αστάθειας ή άλλων επιπλοκών.

Στόχοι της Φυσικοθεραπείας μετά από τη χειρουργική παρέμβαση

Η φυσικοθεραπεία μετά από χειρουργική επέμβαση για την αστάθεια ώμου επικεντρώνεται σε συγκεκριμένους στόχους:

1. Αποκατάσταση της κινητικότητας: Μετά την επέμβαση, ο ώμος περιορίζεται αρχικά σε κίνηση για να επιτραπεί η επούλωση των συνδέσμων. Ο πρώτος στόχος της φυσικοθεραπείας είναι η αποκατάσταση του εύρους κίνησης με προσεκτικές, σταδιακές κινήσεις.
2. Πρόληψη ατροφίας των μυών: Η ακινητοποίηση του ώμου μπορεί να οδηγήσει σε ατροφία των μυών. Οι ασκήσεις φυσικοθεραπείας βοηθούν στην ενεργοποίηση των μυών για την πρόληψη αυτής της ατροφίας, ενισχύοντας το στροφικό πέταλο και τους μυς της ωμοπλάτης.
3. Ενδυνάμωση και σταθεροποίηση της άρθρωσης: Η φυσικοθεραπεία στοχεύει στην ενδυνάμωση των μυών που υποστηρίζουν την άρθρωση του ώμου, ειδικά των μυών του στροφικού πετάλου. Η ενδυνάμωση είναι κρίσιμη για την επαναφορά της σταθερότητας και την αποφυγή μελλοντικών εξαρθρημάτων.
4. Βελτίωση του νευρομυϊκού ελέγχου: Ο νευρομυϊκός έλεγχος βοηθά τον ασθενή να ελέγχει καλύτερα τις κινήσεις του ώμου του, κάτι που είναι απαραίτητο για τη μείωση του κινδύνου υποτροπής της αστάθειας.
5. Επαναφορά της λειτουργικότητας και επιστροφή στις δραστηριότητες: Στο τελευταίο στάδιο της αποκατάστασης, η φυσικοθεραπεία βοηθά τον ασθενή να επιστρέψει σε φυσιολογικές δραστηριότητες και, αν είναι αθλητής, στις αθλητικές του επιδόσεις.

Στάδια Φυσικοθεραπείας Μετά από Χειρουργική Επέμβαση

Η φυσικοθεραπεία μετά από χειρουργική επέμβαση για την αστάθεια του ώμου αποτελείται από διάφορες φάσεις, με στόχο την ομαλή και ασφαλή αποκατάσταση.

1. Πρώιμη φάση (1-4 εβδομάδες μετά την επέμβαση): Σε αυτή τη φάση, ο ασθενής φορά νάρθηκα για να προστατευτεί η άρθρωση και να επιτραπεί η επούλωση των συνδέσμων. Η φυσικοθεραπεία επικεντρώνεται σε παθητικές ασκήσεις, όπου ο φυσικοθεραπευτής κινεί το χέρι του ασθενούς, και ασκήσεις κινητοποίησης για τη διατήρηση της κινητικότητας χωρίς να καταπονηθεί η άρθρωση. Η έμφαση δίνεται επίσης στη μείωση του πόνου και του οιδήματος.
2. Ενδιάμεση φάση (4-8 εβδομάδες μετά την επέμβαση): Σε αυτή την περίοδο, αρχίζουν οι ενεργητικές ασκήσεις με ελαφρά αντίσταση. Ο ασθενής μπορεί να αρχίσει να κινεί το χέρι του με προσοχή, ενδυναμώνοντας τους μυς του στροφικού πετάλου και τους σταθεροποιητές μυς της ωμοπλάτης. Η κινητικότητα αυξάνεται σταδιακά, ενώ δίνεται προσοχή στην αποφυγή απότομων κινήσεων που μπορεί να ασκήσουν πίεση στις δομές του ώμου.
3. Προχωρημένη φάση (8-12 εβδομάδες μετά την επέμβαση): Κατά τη διάρκεια αυτής της φάσης, οι ασκήσεις γίνονται πιο εντατικές και περιλαμβάνουν ενεργητικές κινήσεις με μεγαλύτερη αντίσταση, χρησιμοποιώντας λάστιχα αντίστασης ή βάρη. Οι ασκήσεις στοχεύουν στην πλήρη αποκατάσταση της δύναμης και της σταθερότητας του ώμου. Σημαντικό μέρος της θεραπείας είναι οι ασκήσεις για την ιδιοδεκτικότητα, οι οποίες βοηθούν τον ασθενή να αναπτύξει καλύτερο έλεγχο των κινήσεων του ώμου.
4. Τελική φάση (12-16 εβδομάδες και μετά): Η αποκατάσταση εισέρχεται στην τελική φάση, όπου ο στόχος είναι η επανένταξη του ασθενούς στις κανονικές δραστηριότητες και, αν είναι απαραίτητο, στις αθλητικές του δραστηριότητες. Οι ασκήσεις είναι πλέον πλήρους έντασης, με στόχο τη βελτίωση της δύναμης, της αντοχής και του ελέγχου του ώμου. Ο ασθενής ενθαρρύνεται να επιστρέψει σε δραστηριότητες σταδιακά, ανάλογα με τη βελτίωση και την αντοχή του.